تاریخچه پرینتر به اواخر قرن 15 میلادی برمی‌گردد، زمانی که اختراع چاپ با استفاده از حروف متحرک توسط یوهان گوتنبرگ انقلابی در صنعت چاپ ایجاد کرد. این فناوری باعث شد که تولید کتاب‌ها و متون به‌طور قابل توجهی افزایش یابد و اطلاعات به سرعت در دسترس‌تر شود.

در اواخر قرن 19، پرینترهای مکانیکی ساخته شدند که می‌توانستند صفحات را با سرعت بیشتری چاپ کنند. این پرینترها معمولاً برای چاپ روزنامه‌ها و نشریات استفاده می‌شدند.

در قرن 20، با پیشرفت تکنولوژی، پرینترهای الکتریکی و سپس پرینترهای لیزری و جوهرافشان معرفی شدند. پرینترهای لیزری، که در دهه 1970 معرفی شدند، به سرعت در ادارات و سازمان‌ها محبوب شدند، زیرا کیفیت چاپ بالایی داشتند و می‌توانستند اسناد را با سرعت زیاد تولید کنند.

امروزه، پرینترهای سه‌بعدی نیز به عنوان یک انقلاب جدید در فناوری چاپ به وجود آمده‌اند، که امکان تولید اشیاء فیزیکی را از مدل‌های دیجیتال فراهم می‌کنند.

به طور کلی، تاریخ پرینتر نشان‌دهنده تحول مداوم در فناوری و تأثیر آن بر ارتباطات و تولید اطلاعات است.

پرینتر (Printer) دستگاهی است که اطلاعات دیجیتال را روی کاغذ یا رسانه‌های دیگر چاپ می‌کند. تاریخچه پرینتر به‌طور موازی با پیشرفت‌های تکنولوژی رایانه و چاپ دیجیتال شکل گرفته است. در ادامه به مهم‌ترین مراحل تکامل پرینتر می‌پردازیم:

دهه ۱۹۳۰: ظهور دستگاه‌های چاپ اولیه

• در این دوره، دستگاه‌های تله‌تایپ (Teleprinter) و تله‌فکس (Telefax) که متن‌ها را از طریق تلگراف و تلفن ارسال می‌کردند، برای چاپ اطلاعات روی کاغذ استفاده می‌شدند. این دستگاه‌ها پیشروهای فناوری پرینتر امروزی بودند.

دهه ۱۹۵۰: توسعه پرینترهای مکانیکی

• پرینترهای خطی (Line Printers) در دهه ۱۹۵۰ برای استفاده در سیستم‌های کامپیوتری بزرگ (Mainframes) توسعه یافتند. این پرینترها قادر بودند یک خط کامل را به‌طور همزمان چاپ کنند.
• IBM 1403 یکی از اولین و معروف‌ترین پرینترهای خطی بود که در سال ۱۹۵۹ معرفی شد. این پرینترها سرعت بالایی داشتند و عمدتاً در شرکت‌ها و مراکز پردازش داده استفاده می‌شدند.

دهه ۱۹۶۰: پرینترهای ماتریسی (Dot Matrix Printers)

• پرینترهای ماتریسی (Dot Matrix) در دهه ۱۹۶۰ توسعه یافتند. این پرینترها از سوزن‌های مکانیکی استفاده می‌کردند که جوهر را از طریق روبانی جوهری روی کاغذ منتقل می‌کردند.
• IBM 1403 نمونه‌ای از پرینترهای ماتریسی اولیه بود. این پرینترها به دلیل سادگی و قیمت نسبتاً پایین، در دهه‌های بعد نیز بسیار محبوب بودند.

دهه ۱۹۷۰: پرینترهای لیزری

• در سال ۱۹۶۹، گری استارک‌ودر (Gary Starkweather) در شرکت زیراکس (Xerox) اولین پرینتر لیزری را توسعه داد. او با تغییرات در فناوری ماشین‌های فتوکپی، این پرینتر را ایجاد کرد.
• اولین پرینتر لیزری تجاری با نام Xerox 9700 در سال ۱۹۷۷ وارد بازار شد. پرینترهای لیزری بسیار سریع‌تر و دقیق‌تر از پرینترهای ماتریسی بودند و به‌سرعت در محیط‌های اداری محبوب شدند.

دهه ۱۹۸۰: معرفی پرینترهای جوهرافشان (Inkjet)

• در اوایل دهه ۱۹۸۰، پرینترهای جوهرافشان وارد بازار شدند. این پرینترها جوهر را به شکل قطرات ریز روی کاغذ اسپری می‌کردند.
• HP DeskJet که در سال ۱۹۸۸ معرفی شد، یکی از اولین پرینترهای جوهرافشان خانگی بود که به دلیل قیمت مناسب و کیفیت چاپ بالا، بسیار محبوب شد.
• پرینترهای جوهرافشان توانستند چاپ رنگی را با قیمتی مناسب به کاربران خانگی ارائه دهند.

دهه ۱۹۹۰: پیشرفت در پرینترهای چندکاره و رنگی

• پرینترهای چندکاره (All-in-One) در دهه ۱۹۹۰ به بازار آمدند. این دستگاه‌ها توانایی چاپ، کپی، اسکن و فکس را در یک دستگاه ترکیب کردند.
• پرینترهای رنگی لیزری نیز به بازار معرفی شدند که امکان چاپ رنگی با سرعت و کیفیت بالا را در محیط‌های اداری و حرفه‌ای فراهم کردند.

دهه ۲۰۰۰: پیشرفت در پرینترهای بی‌سیم و سه‌بعدی

• پرینترهای بی‌سیم (Wireless Printers) در این دهه محبوب شدند. این پرینترها به کاربران امکان چاپ از طریق شبکه‌های Wi-Fi یا بلوتوث را می‌دادند.
• در همین زمان، پرینترهای سه‌بعدی (3D Printers) نیز توسعه یافتند که به‌جای چاپ روی کاغذ، مواد مانند پلاستیک یا فلز را به صورت لایه‌لایه روی هم قرار می‌دادند تا اشیاء سه‌بعدی بسازند.

دهه ۲۰۱۰ تا امروز: پرینترهای هوشمند و چاپگرهای سه‌بعدی پیشرفته

• پرینترهای هوشمند با قابلیت اتصال به اینترنت و استفاده از فناوری‌های ابری به بازار آمدند. این پرینترها می‌توانند مستقیماً از دستگاه‌های مختلف از جمله گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها دستور چاپ بگیرند.
• پرینترهای سه‌بعدی در این دوره به شدت پیشرفت کردند و در صنایع مختلف مانند پزشکی، معماری، مهندسی و تولید به کار گرفته شدند.

جمع‌بندی

تاریخچه پرینتر با پرینترهای مکانیکی و ماتریسی آغاز شد و با ظهور پرینترهای لیزری و جوهرافشان در دهه‌های بعدی به اوج رسید. امروزه، پرینترها از فناوری‌های پیشرفته مانند پرینت سه‌بعدی و چاپ بی‌سیم بهره می‌برند و به بخش مهمی از زندگی مدرن تبدیل شده‌اند.